U Sarajevu su 15. i 17. aprila 2025. godine održane dvije programski povezane aktivnosti u okviru regionalnog projekta Dijahronijski kontrapunkt, koji zajednički realizuju Udruženje „SA Sinfonietta“ iz Sarajeva i Udruženje „Hila“ iz Zrenjanina, uz podršku British Council-a i programa Kultura i kreativnost za Zapadni Balkan. Četvrti koncert kamerne muzike i četvrta promocija književnog djela predstavljeni su kao pažljivo kurirane cjeline koje umjetnost ne tretiraju kao izolovane forme, već kao međusobno povezane, refleksivne prostore izraza.
Koncert, održan u koncertnoj sali „Cvjetko Rihtman“, otvorio je ansambl „SA Sinfonietta“, u sastavu Tamara Arsovski (violina), Belma Alić (violončelo) i Zerina Šabotić (klavir), koji je izveo djelo Lere Auerbach, da bi u nastavku koncerta publika imala priliku da čuje violinistkinje Sara Kasap i Klaudija Bošnjak, studentice druge godine Muzičke akademije Univerziteta u Sarajevu, koje su u okviru projekta uključene kroz profesionalnu praksu. Njihova izvedba jednog od Glièreovih dueta potvrdila je ideju da prostor koncertne scene može i treba biti otvoren za mlade izvođačice koje oblikuju svoj umjetnički izraz u neposrednom dijalogu s iskusnijim kolegicama. U nastavku ansambl „SA Sinfonietta“ izveo je klavirski trio Petra Iljiča Čajkovskog. Program je na suptilan način spajao tradiciju i savremeni senzibilitet, oblikujući dramaturgiju koncerta kao putovanje kroz kontraste – između minijature i grandioznog, introspektivnog i ekspresivnog, između formalne čvrstoće i emocionalne otvorenosti.
Izvedeni program je predstavio sofisticiranu dramaturgiju u okviru koje su kompozicije međusobno razgovarale kroz tematske, istorijske i emocionalne osovine. U kontekstu savremene izvođačke prakse, izbor Auerbachinog trija, Glièreovih dueta i Čajkovskog kao završne tačke koncerta, otvorio je prostor za razmatranje odnosa između ranog i kasnog romantizma te savremenog kompozitorskog glasa koji se oslanja na tradiciju, ali je istovremeno transformiše.
Zahvaljujući upravo takvom kuriranju programa, publika je mogla svjedočiti nečemu što se ne događa često – koncertu koji se ne doživljava kao niz odvojenih tačaka, već kao organski oblikovana cjelina koja se razvija i zaokružuje kroz promišljeno građeni muzički govor. Taj govor bio je istovremeno i emotivan i intelektualan, čime je još jednom potvrđena sposobnost klasične muzike da artikuliše ono što je teško izreći riječima.
Dva dana kasnije, u Muzeju književnosti i pozorišne umjetnosti BiH, održana je promocija zbirke pjesama Kuća se nije mrdnula spisateljice Jelene Anđelovski, čime je nastavljen dijalog između muzičkog i književnog segmenta projekta.
Veče je otvoreno muzičkom improvizacijom ansambla „SA Sinfonietta“, koja je poslužila kao auditivni odgovor na motive i emocionalne tenzije prisutne u poeziji zbirke. Ova gestualna i tekstualna razmjena uspostavila je atmosferu u kojoj se zvuk i riječ ne nadopunjuju već međusobno oblikuju, gradeći prostor za novu vrstu značenja između formi.
Uslijedio je razgovor sa autoricom, koji su vodili Šejla Šehabović i Vladimir Arsenić, a koji je otvorio pitanja o simbolici doma, ideji nepomičnosti i otpornosti prostora, o granicama jezika i njegovoj sposobnosti da registruje mikro- pomjeranja stvarnosti. Kroz promišljeni, nepatetični pjesnički izraz, zbirka Jelene Anđelovski oslonjena je na tihu dramatiku svakodnevnice i metafizičku refleksiju prostora, čime se skladno uklopila u koncept projekta koji prepoznaje umjetnost kao formu dijaloga, procesa i kontrapunktske igre.
Promocija zbirke Kuća se nije mrdnula Jelene Anđelovski otvorila je prostor za analitičko čitanje poezije koja se opire površnim značenjima i nudi višeslojnu semantiku doma kao mjesta, simbola i procesa. U razgovoru s autoricom, Šejla Šehabović i Vladimir Arsenić otvorili su niz tematskih i formalnih pitanja – od narativne pauze i tišine u stihu, preko metafore kuće kao statične forme otpora, do odnosa prema jeziku koji svjesno odbija da zatvori značenje. Kroz minimalistički ali jasan izraz, Anđelovski gradi strukture koje se oslanjaju na ritam svakodnevnice i diskretni politički sloj prisutan u odmjerenom jeziku otpora.
Oba događaja, svaki u svojoj disciplini, potvrdila su vrijednost Dijahronijskog kontrapunkta kao modela razmjene između umjetničkih izraza, generacija i kulturnih konteksta. Interdisciplinarni pristup, prisustvo više generacija umjetnica i inkluzivna struktura programa dodatno su potcrtali širi cilj projekta: afirmaciju ženskih umjetničkih glasova, njihovih perspektiva, narativa i izražajnih sredstava.
U maju 2025. godine biće objavljen ekfrastički tekst Jelene Anđelovski, nastao kao književni odgovor na koncertna izvođenja, čime će se simbolički zaokružiti ovaj segment projekta – ne kao završetak, već kao nastavak dijaloga u novom registru.
Projekat Dijahronijski kontrapunkt je podržao British Council u okviru projekta „Kultura i kreativnost za Zapadni Balkan“ (CC4WBs). CC4WBs je finansiran od strane Evropske unije, i ima za cilj unapređenje dijaloga na Zapadnom Balkanu kroz jačanje kulturnog i kreativnog sektora i razvijanje njegovog potencijala za društveno-ekonomski uticaj u ovom regionu. Tokom perioda od 48 mjeseci, projekat CC4WBs ima za cilj poboljšati učinak kulturnog i kreativnog sektora
Scena.ba
